2014-02-02
Jeremia 2:13
2014-02-02
Zingen: psalm 42 en 16 voor Nu. Mooi. Bijvoorbeeld uit psalm 42:
Wat ben je neerslachtig, mijn hart,en wat sla je onrustig in mij…Hoop op God, want weer zal ik Hem lovenHij is de Heer, Hij maakt vrij.
En psalm 16:
Ik heb U nodig Heer, de rest is overbodig.
Verhaaltje voor de kinderen: drie bekers met water en iemand die ze mocht proeven. Eentje normaal, eentje mierzoet en eentje met zout. “En welke zou je aan iemand geven die dorst heeft en op bezoek komt?” “De normale”. Inderdaad. Zodra we zelf wat proberen te rommelen… Normaal water is het beste. Op dezelfde manier is het het beste als we God simpelweg God laten zijn in plaats van dat we zelf een God maken.
Jeremia 2:13:
… want mijn volk heeft twee boze daden bedreven: Mij, de bron van levend water, hebben zij verlaten, om zichzelf bakken uit te houwen, gebroken bakken, die geen water houden.
Jeremia 2. Hoe vaak is het dat je iets inruilt? We doen het vaak. Vier jaar geleden is Fred Blokhuis verhuisd. Effectief ruil je je huis dan in. Drie maanden geleden de auto. Dat kan allemaal prima.
Sommige zaken zit het anders mee. Je ruilt je vrouw toch niet in binnen je huwelijk? Daar praat je op die manier niet over en dat doe je niet.
God klaagt in de tekst dat Hij is ingeruild. Zijn bron is ingeruild voor een set zelfgekluste waterbakken. De waterbakken die de Israelieten hebben gemaakt zijn niet echt goed en ze lekken. En ze redden het helemaal nooit, natuurlijk, bij een echte bron zoals water van God. Voor een deel gaat het hier over de splitsing tussen Israel en Juda, het 10- en 2-stammenrijk. Dan (noordgrens) en Bethel (aan de zuidgrens) waren in Israel als een soort nep-aanbiddingsplaatsen gebouwd: de tempel stond namelijk in Jeruzalem bij de politieke concurrentie. Echt goed en netjes was het niet: hele of halve afgoderij met gouden kalveren. (Noot: zie Jerobeam I op wikipedia).
Twee vragen:
Waarom laat God de mensen zo vrij dat de mensen weg kunnen gaan?
Waarom willen de mensen toch zo graag bij God vandaan? Waarom willen we Hem op onze eigen manier dienen? En dan vaak uiteindelijk bij hem vandaan raken?
Eerst de laatste vraag. Waarom hebben we liever nagemaakte waterbakken dan de echte bron? Welk motief zit daarachter? Achter de twee nep-plekken in Noord-Israel zit wat politieks, maar dan nog.
God zelf snapt het in ieder geval helemaal niet. Hij kan het niet begrijpen.
Wat er achter zit is dat wij liever dingen zelf regelen. Het regent van boven en dan kan je het zelf opvangen en vervolgens de regie erover voeren. Je hebt het ook continu tot je beschikking. Het staat stil en is niet ideaal, muggelarven enzo, maar je hebt het in eigen land. Het is ook een hamsterplaats, een zekerheidje: je kan wat bewaren.
Maar onze maakbaarheid is kwetsbaar. Die waterbakken komen vol algen en drogen op en gaan barsten vertonen. Modderwater. Vroeg of laat loopt het leeg en zit je zonder. Alle zelfgemaakte bakken schieten te kort. Je zou je op deze manier juist dus zorgen moeten maken over dat je tekort komt!
Religieuze waterbakken. Je vangt het water van God op en het kan modder worden. Je kan bijvoorbeeld theologie studeren zonder te geloven! Je kan oude vormen en regels aanhouden en ondertussen compleet God kwijt zijn geraakt. Je kan het geloof volledig voor je eigen karretje en je eigen visie spannen.
Ok, het alternatief voor de religieuze waterbakken is de bron van God die continu water geeft. Helder water. Je kan altijd terugkomen bij het frisse water. Je wordt continue verfrist als je dat wilt. Frisse inzichten. Geweldig toch? Terug naar de eerste vraag: waarom zet God er dan geen hek omheen? Dat zouden wij waarschijnlijk doen. Idem: waarom mag de verloren zoon weglopen bij z’n pa? Waarom laat ‘ie hem gaan? Waarom gaf God aan Adam en Eva uberhaupt de keus?
Waarschijnlijk denkt God: mijn bronwater bewijst zichzelf. Mijn product is te goed. Ze komen er wel achter. Ze komen vanzelf wel ernaar terug. Hij ziet het natuurlijk natuurlijk liever niet dat ze weglopen, maar Hij gaat er in ieder geval geen hek omheen zetten om de klandizie af te dwingen.
En… willen ze weg? Dan gaan ze maar weg. 70 jaar ballingschap.
Fred kreeg eens een vraag van een belijdeniscatechisant: of hij wel goed had rondgekeken voordat hij theologie ging studeren. Naar Boedisme, islam, andere kerken? Nee, hij had die behoefte niet. Hij had Jezus. Stel de vraag eens anders: “Fred, heb je wel eens bij een andere vrouw gekeken?”. “Nee, ik heb Paula.” Tja. Wat is dat toch dat sommigen vinden dat je per se alle andere zaken uitgebreid moet bekijken?
Wat voor kerk willen we zijn? Toch een kerk die alle vertrouwen stelt in de bron? Net als een waterput in droog Afrika: dan heb je geen hekken nodig, de koeien blijven vanzelf wel in de buurt, ze zijn niet gek.
Je kan ook een kerk zijn met allerlei hekken. Allerlei regels en gewoontes. Lekker makkelijk en overzichtelijk. “Zo doen we het al 500 jaar”. En als je er niet binnen past ga je maar weg. Een massieve logge modderstroom in plaats van een fris beekje van God.
Kijk naar Jezus toen hij bij een bron zat voor de overspelige Sameritaanse vrouw. Die wees Hij op Zijn Bron in plaats dat Hij haar wees op de lijntjes van de diverse hekken waar ze binnen moest kleuren.
Je mag dromen van een kerk die een plaatje durft te zijn van het hemelse Jeruzalem. Met een bron in het midden waar Jezus naast zit om met je te praten. Over je wensen en moeilijkheden en verlangens.
My name is Reinout van Rees and I program in Python, I live in the Netherlands, I cycle recumbent bikes and I have a model railway.