(Note beforehand in English: this’ll be one of the rare Dutch entries :-) )
Het 3Di symposium werd, net als vorig jaar, in het prachtige spoorwegmuseum in Utrecht gehouden.
3Di is nu een onafhankelijke stichting. Waarom? Om het te borgen; de verschillende ontwikkelingen worden er in ondergebracht. 3Di is een samenwerking tussen partijen met verschillende achtergronden. Deltares is meer een “braaf” onderzoeksinstituut en mede-ontwikkelaar Nelen&Schuurmans is meer een “dynamische en minder brave” commerciele marktpartij. En dan zijn er de TU Delft en de launching customers. De keus voor een brave stichting was de beste mogelijkheid
Vorig jaar waren ze blij dat het allemaal werkte. In een jaar tijd is er veel gebeurd. Luc (dijkgraaf HHNK) noemt vier opvallende punten
De stichting is opgericht. Best een grote stap!
De medewerkers moeten ermee leren werken en ermee kunnen werken.
3Di werkt erg gedetailleerd, dus opeens kom je er achter dat de interne informatie niet op orde is: veel missende duikers en kleine sluisjes, bijvoorbeeld.
De innovatie is niet gestopt. De riolering die nu aan 3Di toe gevoegd wordt is geweldig.
Michiel (dijkgraaf Delfland) voegt toe dat ze 3Di vrij uitgebreid in de hele organisatie heeft uitgerold. Daarmee kom je wel achter wat ruwe randjes, maar dat is te verwachten als je rechtstreeks uit het labaratorium naar de praktijk gaat. Ze hebben de lat hoog gelegd. Ook politiek wordt er flink op gelet.
Luc laat een 3Di demo zien van Texel. Een dijkbreuk die Den Burgh bedreigt. Een oude stroomgeul wordt gebruikt om het water zoveel mogelijk af te leiden richting een polder. Als simulatie wordt daarvoor een dijk doorgestoken. Aan het eind worden er berekende plaatjes getoond met daarop hoe lang het duurt voordat het water op een plek is. En ook tot wanneer de wegen nog bruikbaar zijn voor evacuaties. Dit biedt inzicht!
Michiel zegt dat Delfland, dat vroeger een open gebied was, eigenlijk een grote stad is geworden. Hij toont een plaatje waar ook de kassen als bebouwing is meegenomen en dan is het inderdaad voor het grootste deel bebouwd. In het 3Di model hebben ze inmiddels zowel de riolering als het oppervlaktewater gemodelleerd, ze zijn nu bezig het aan elkaar te knopen.
Voor onderling overleg met andere instanties gaan ze richting wat ze een “digitale watertafel” noemen. Gezamelijk als het ware “rond de informatie gaat zitten” en overleggen. Hiervoor kunnen ze 3Di gaan gebruiken. Je hebt dan alle informatie bij elkaar en omdat het visueel is wordt alles veel duidelijker voor alle partijen. Je kan dan letterlijk rond de informatie gaan zitten! Je krijgt meer inzicht en je kan goed laten zien wat het effect is van mogelijke maatregelen (of het nalaten van die maatregelen).
De dagvoorzitter vroeg wat nou het nut van 3Di was. Mooie plaatjes, maar is het niet allemaal al bekend? Twee antwoorden:
Je kan veel sneller rekenen als er een calamiteit is. Vroeger moest je een paar weken op je berekening wachten, nu kan je gelijk kijken.
Het is veel gedetailleerder dan wat er tot nu toe beschikbaar is. In grove zin weet je wel welke polder onder gaat lopen, natuurlijk. Maar dan neem je ook grove maatregelen. Nu is het allemaal veel nauwkeuriger en gedetailleerder en kan je ook betere en subtielere maatregelen nemen.
Joost (directeur STOWA) komt met een persoonlijk verhaal. 28 juli 2014 zat hij onder een blauwe hemel en in een lekker zonnetje op een camping in een afgelegen hoek van Wales. Ondanks de slechte mobiele dekking kwam er opeens een SMS met “Pap, man, bellen! Nu!”. Oei, wat is er aan de hand?
Met moeite konden ze verbinding krijgen en wat foto’s binnenhalen van nat parket en een borrelend toilet en een ondergelopen garage. Een enorme regenbui zorgde dat de riolering in het laaggelegen gedeelte overstroomde en de straten blank stonden in Heemskerk, zijn woonplaats. Elders was er ook wat aan de hand. Kockengen liep onder, in Alphen a/d Rijn liep een boezem over en in Amsterdam was er ook overlast.
Hij liet een sheet zien met als titel “van primair naar secundair en tertiair”. Hij komt oorspronkelijk van rijkswaterstaat en daar waren ze vooral bezig met de grote overstromingsrisico’s van het falen van een hoofddijk. Daar waren wel overstromingsberekeningen voor, maar vrij grofmazig.
De waterschappen, waar hij via STOWA nu voor werkt, gaat het om de secundaire keringen en dan moet het fijnmaziger zijn dan voor rijkswaterstaat. De tertiaire overlast gaat over overstromende riolen enzo, en daarvoor moet je als waterschap nog veel gedetailleerder werken. Dit kan nauwelijks zonder 3Di.
De stijl van nu gaat ook veel meer van gezag (de overheid of het waterschap vertelt wat er gaat gebeuren) naar participatie (we kijken samen wat er aan de hand is en wat we eraan kunnen doen). 3Di is daar goed voor. Ook ga je dan van een tekstueel rapport naar een visueel instrument.
3Di helpt ook om met modellen een stap verder te gaan: van de beleidsfase richting het veel dynamischer beheer en ook voor bij calamiteiten.
Erik (plv programmadirecteur HWBP, hoogwaterbeschermingsprogramma) heeft het over “vat op veiligheid: wat kan en wil HWBP met 3Di”. Het HWBP is het jaarlijkse programma van dijkversterkingen van de waterschappen en rijkswaterstaat. 748km dijk voldoet op het moment niet aan de wettelijke norm. En ook nog eens 275 kunstwerken. De komende decennia zijn er zo’n 186 projecten. Het is het grootste waterprogramma. Het is erg ruimtelijk georienteerd en het moet ook passen in bijvoorbeeld het deltaprogramma.
Het is een groot project waar veel geld in om gaat, maar er moet ook heel veel gebeuren. En er is een kritische omgeving met veel wensen. Per project moet er dus breed gekeken worden: veel zaken meenemen en veel wensen verzamelen en voldoende overleggen.
Een extra doel is dat innovaties worden gestimuleerd en toegepast. En samenwerking moet intensief zijn: RWS heeft bijvoorbeeld veel kennis van nieuwe contractvormen en waterschappen hebben juist weer de gebiedskennis.
Op dit moment, in de opstartfase van dit project, wordt een kwart van het budget besteed aan innovatie. Dat vinden ze belangrijk.
En wat is dan de rol en meerwaarde van 3Di voor HWBP?
In projecten kan 3Di goed laten zien (=inzichtelijk maken) waar een dijk niet goed genoeg is en wat het effect is. Dit zorgt voor meer draagvlak.
Je kan kijken naar alternatieve oplossingen. Meekoppelen andere belangen. Afwegingen maken.
Het is erg handig voor communicatie, voorlichting en bij inspraak.
De vraag die er dan ligt is of je per project naar 3Di kijkt of dat je het samen als programma oppakt. De projecten zijn van de waterschappen, dus daar ligt de sleutel. Zelf vindt hij dat dit soort zaken beter gezamelijk opgepakt kunnen worden.
3Di: waar ligt die dijk? Wat is er aan de hand? Wat gaat er gebeuren? En… wat betekent dit voor mij, mijn huis en mijn veiligheid?
My name is Reinout van Rees and I work a lot with Python (programming language) and Django (website framework). I live in The Netherlands and I'm happily married to Annie van Rees-Kooiman.
Most of my website content is in my weblog. You can keep up to date by subscribing to the automatic feeds (for instance with Google reader):
