ICT in de bouw debat van “de nieuwbouw” (article in Dutch)¶

Maandag 2 juni was er een debat georganiseerd om te kijken of de bouw nu voor of achter loopt qua ICT. Onder andere georganiseerd door de nieuwbouw, waarvan ik ook twee eerdere samenvattingen heb gemaakt.

De discussie werd geleid door Anton Schippers van Kraan bouwcomputing . Hij had drie stellingen voorbereid waar een panel en de zaal op konden reageren

• Standaardisatie moet afgedwongen worden. Dat is de enige manier om ict toepassingen massaal doorgang te laten vinden in de bouw.
• Over twee jaar kan niemand in de sector meer om het BIM (bouw informatie model) heen.
• Veel bouwondernemingen hebben korte termijn strategiën. Er zijn dus geen noodzakelijke lange termijn investeringen in ict. Dat is funest voor innovatie door middel van ict.

Stelling 1: afdwingen standaardisatie

Ik maakte een opmerking over het ophakken in kleine stukken. Bestaande standaardisatieinitiatieven zijn eigenlijk allemaal groot en bouw-overkoepelend. De terminologie van de hele bouw moet erin gevangen worden. Dat krijg je toch nooit van de grond? Begin liever met kleine losse deelgebieden van de bouw en probeer het later aan elkaar te knopen. (Voordat ik het te lang maak: zie m'n proefschrift ).

Een andere probleem dat werd genoemd was wantrouwen. In de bouw wordt veel geregeld en gesjacherd: transparantie is dan niet gewenst. En als je je collega-bedrijven wantrouwt wil je ook niet dat ze bij "jouw" informatie kunnen. De informatie loopt op deze manier nooit de hele keten door.

Financiering is ook een probleem. "Maar er is toch genoeg geld in Bouwend Nederland?" "Tja, we zijn al zolang bezig... enige mogelijk is gewoon beginnen en proberen."

Er is een BIM case week geweest waar met 90 personen met BIM is gewerkt. Er ontstond vertrouwen en men begon beetje bij beetje samen te werken: ook qua ict communicatie.

ETIM is, refererende aan het ophakken in kleine stukjes, klein begonnen: met inkoopinformatie. Dat werkte en had success omdat het aantrekkelijk was. Omdat er geld mee verdiend kon worden. Belangrijk voor BIM: het moet ook gemakkelijk zijn, bijvoorbeeld voor de loodgieter. Bij Oranjewoud merkten ze dat het in de praktijk al lastig was om een website met wachtwoord voor de meest recente tekeningen gebruikt te krijgen.

Een ander probleem is dat men geen verdienmodel in de nieuwigheden ziet. De staandaard verdienpunten (uitknijpen, afdingen, enz) gaan weg zodra het transparant wordt. Eng.

Iemand kwam terecht met een bedrijfskundige kijk op de zaak: OF de ict toepassing is gewoon niet goed OF je krijgt van het goede product niet verkocht dat het goed is. In die redenatie hoor je geen enkele keer het woord standaardisatie: heeft dat er dan wel mee te maken? We keren in onszelf en komen met een oplossign waar geen behoefte aan is.

De samenvatting van Anton:

• Op deelprojecten kan je succes boeken. Goed punt om mee te beginnen.
• Vertrouwen is een belangrijke factor.
• De behoefte is er kennelijk niet direct.

Stelling 2: BIM over twee jaar onomkoombaar

Eigenlijk iedereen: nee. Voor wie is het het belangrijkste? Eigenlijk de hele bouw. Veel partijen hopen op goede data van het deel van de bouwketen dat voor hen zit (en hebben geen zin om zelf goede data aan de keten na hen te leven). Het enige dat lijkt te zorgen voor marktacceptatie is dwang van bijvoorbeeld de overheid (BIM door de USA overheid, STABU bestek door de NL overheid) of het verkopen van bouwmateriaal (zoals bij de succesvolle ETIM standaard).

Er zijn bedrijven die het nu, met bouwpartners, lekker BIM-achtig geïntegreerd doen en er 40% rendementsvoordeel uit krijgen. En langzaam wordt dat gekopieerd. Maar uiteindelijk heb je het nodig dat een grote partij het doet, niet een paar kleinere bedrijven die die 40% pakken. Concurrentie is iets waar je wakker van wordt. Ikea bouwt goedkope woningen in het Verenigd Koninkrijk: dan gaan UK aannemers echt wel even opletten.

Qua architecten moet je ze eerst allemaal van 2D naar 3D krijgen. Veel bureaus doen het trouwens al of zijn ermee bezig. Iemand uit de aannemerij zei trouwens dat hij graag standaardisatie en afspraken wilde: "steeds weer mooie paketten, maar ze sluiten niet op elkaar aan".

Anton: vroeger wilden automatiseerders niet samenwerken. Nu is het anders. Maar het zit ook op mensen vast: de wil moet er zijn.

Stelling 3: korte termijn visie, dus geen lange termijn ict investeringen

Voor veel bouwondernemers is het inderdaad zo. Veel kleine bedrijven zijn "gewoon aan het werk". Geen innovatie, zowel vakinhoudelijk als qua ict. Investeringen zijn vaak anti-cyclisch. Pas als het slecht gaat proberen ze te innoveren. Ze zijn er trouwens wel, de kleine bedrijven die innoveren. Een van de panelleden had er laatst 80 langs voor workshops.

Het zijn ook veelal juist de kleinere bedrijven die innoveren. Ze zijn van nature veel slagvaardiger.

De markt begint aan de leveranciers te zeggen dat ze het beter kunnen doen. De Rotterdamse havendienst die zaken aan de markt oplegt enzo. Er begint begrip te ontstaan dat er een mismatch is.

Het is een feit dat je tegenwoordig wat kan met BIM. Dat was 10 jaar geleden niet zo, daar moest je niet mee aankomen. Nu werkt het deels tenmiste! Onontkoombaar in twee jaar? Da's te snel, maar er begint wat te komen.

Slotopmerkingen

• Successen vieren zodat het niet te ontkennen is.
• BIM gaat er komen, maar het zullen meerdere BIMs zijn. Je kiest een leuke uit voor je project!
• BIM: leuke nieuwe uitdaging voor software bouwers.
• BIM kan sneller gaan dan we denken. Luister wel goed naar elkaar.
• Een BIM, da's gewoon de toekomst. Maar het is nog best lastig.

Maak het tastbaar, dan kan het groeien. En COMMUNICEER het.